DĄB BARTEK -
UWAŻANY ZA NAJSTARSZE DRZEWO W POLSCE

   Dąb ten ma 645-670 lat rośnie pomiędzy Bartkowem a Zaganańskiem w województwie świętokrzyskim drzewo te jest uznane za pomnik przyrody. Drzewo te uznane zostało pomnikiem przyrody w 1952 roku. Choć drzewo te jest najstarsze uznane za najokazalsze w całej Polsce. Według jednej z legend Jan III Sobieski i Marysieńka ukryli w Dębie Bartku skarby. W 1829 r. Dąb miał 14 konarów głównych i 16 bocznych. Obecnie drzewo posiada trochę mniej konarów głównych, bo tylko 8. W 1906 Bartek został uszkodzony pożar pobliskich zabudowań. W latach 20 pień drzewa wypełniono betonowymi plombami. W 1991 drzewo znów doznało urazów w wyniku uderzenia pioruna uległ jeden z konarów oraz część pnia - tzw. listwa piorunowa. Uszkodzenie zostało zakonserwowane. Drzewo mierzy obecnie 30m wysokości, obwód pnia wynosi na wysokości 1,30 - 9,85m, a przy ziemi 13,4m,rozpiętości korony. Próchnienie pnia stało się poważnym problemem: grubość zdrowej tkanki nie przekracza 20 cm, a wielu miejscach wynosi zaledwie 5 cm. Dąb zaczął niebezpiecznie przechylać pod ciężarem jednego z konarów.

NAJSTARSZE DRZEWO ŚWIATA

   W szwedzkim regionie Dalarna naukowcy z Umea University znaleźli świerk liczący 9550 lat. Przez długi okres to smukłe drzewo uważano za młode. Okazało się jednak po badaniach, że jest to najstarsze drzewo na naszej planecie. Naukowcy znaleźli jeszcze szczątki prehistorycznych drzew w wieku 370, 5660, 9000, 9550 lat. Wiek rozpoznano przez przeprowadzenie badań węgla powstającego z drzew. Na resztkach tych drzew wyrosły nowe młode świerki. Po przeprowadzeniu analizy genów DNA z szczątków drzew i świerku i okazało się, że drzewa łączy ten sam kod genetyczny. Okazało się, że rodzaj tego drzewa może przetrwać nawet bardzo trudne warunki. Na terytorium rozciągającym się na południe od Laplandii aż do Dalarny naukowcy znaleźli 20 takich drzew, których wiek przekroczył 8 tys. lat. Te drzewo jest rekordem. Do tej pory za najstarsze drzewo uważane były sosny w Ameryce Północnej (4 - 5 tys lat). Naukowcy wyjaśnili już, że ten gatunek przetrwał epokę lodowcową. Po roztopieniu lodowca świerki te rozprzestrzeniły się wzdłuż ciepłego wybrzeża północne części Europy.

Przygotował Kamil Krakowiak, klasa Vc